ایت
هورَن ایت قاپماز
بو مثل چوخلی او یرده ایشلنر کی بیر شخصیتسیز اینسان فقط هارت پورت الیه و الینن بیر ایش گلمیه
اَر
اَر - آروادین ساواشماسی یاز یاغیشینا اوخشار، اوردان دالاشاللار اوردان باریشاللار
دالاشاللار: از فعل دالاشماخ = dalaşmak // -> به فارسی یا عربی : نزاع ، مشاجره و به انگلیسی wrangle
البته شاید به نظر شما ساواشاللار (این هم تقریبا معنی ای مشابه قبلی دارد با تفاوت هایی در نوع نزاع که درگیری شدید می باشد برخلاف دالاشاللار که به گونه ای داد و بیداد و بگومگو نیز میتوان گفت) درست باشد ولی اصل مثل همینگونه است:
آتا
آتا دوغرار بالا یئیر
شاید بتوان این ضرب المثل ترکی را به شیوه های مختلف تفسیر و بررسی کرد یکی از معانی ای که از این مثل بر می آید اینست که پدر تا حد بسیار بالایی در سرنوشت فرزند تاثیر دارد چنانچه خود مثل میگوید : پدر خرد میکند و فرزند میخورد
معنی دیگری نیز که به ذهن می رسد اینست که فرزند رهرو پدر است یعنی رفتارهای پدر در فرزند نمود پیدا می کند.
بیرینجی حیکایه
دییر بیر گون بیر کیشینین بیر نااهل اوغلو واریدی کی آتا آناسین چوخ سینسیدرمیش.
آتا چوخ اللشیر بو اوغولو یولا گتیرسین گوروراولمور و بولاری لاپ چوخ اذیت الیر، آتا اوغولدان گوز اورتور و بونا دییر اوغول سن آدام اولماسسان...
بو سوز اوغلانا دییر و ائودن چیخیر گدیر.
چوخ زامانلار گچیر و اوغلان چالیشیر اوزون بیر یره یتیرسین...
ویریر نچه ایللر گچیر و اوغلان اوله نین شاهی اولور.
دستور وریر گدین منیم آتامی تاپین گتیرین منیم یانیما.
بونون آتاسین تاپیب گتیریللر گلیر گورور هن دا اوغول شاه اولوب.
اوغلان غرورونان آتاسینا اوز چویریب دییر : دده سن منه دییردین آدام اولمارام ایندی باخ منه!
آتا ایسه بیر گولومسییب دییر : اوغول من دمدیم شاه اولماسان ددیم آدام اولماسان!
==========================================
بو گوزل حیکایه نین سونو بونو دییر کی اوغلان اگر آدام اولسیدی اوزو آتا ایاغینا گدردی آتانی سورویوب گتیرمزدی اوز یانینا و بئله سی آتانان داورانمازدی!
---------------------------------------
داورانماخ=> بئله سی آتانان داورانمازدی = به فارسی => با پدر اینگونه برخورد (رفتار) نمی کرد